Η Στυλίδα είναι παραλιακή κωμόπολη και λιμένας του νομού Φθιώτιδας. Χτισμένη αμφιθεατρικά, στη μέση ενός απέραντου ελαιώνα η Στυλίδα, σήμερα είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της Στερεάς Ελλάδας και σπουδαίο αλιευτικό κέντρο.
Αποτελεί την έδρα του δήμου Στυλίδας που βρίσκεται στο 223 χλμ. Αθηνών-Θεσσαλονίκης της παλαιάς εθνικής οδού και αποτελεί το επίνειο της Λαμίας.
Γνωστή από την αρχαιότητα με το όνομα "Φάλαρα", εκτείνεται λίγο παραπάνω από μισό χλμ. μέσα στην σημερινή θάλασσα του Μαλιακού κόλπου. Ερείπια των δύο ακρινών κάστρων βρίσκονται στις θέσεις «Αγία Αικατερίνη» (δυτικά) και «Καλόγερος» (ανατολικά) αντίστοιχα. Η υποθαλάσσια χάραξη του λιμένα της Στυλίδας τον προηγούμενο αιώνα κατάστρεψε ολοκληρωτικά το ανατολικό κάστρο, αφήνοντας τα συντρίμμια της βάσης του τείχους στην θέση «Νησάκι» όπου είναι ορατά ακόμα και σήμερα. Σύμφωνα με ανασκαφές που πραγματοποιούνται για την ανέγερση καινούργιων κτιρίων, η ιστορία της Στυλίδας φαίνεται να είναι πιο ποικίλη από ότι οι παρόντες κάτοικοι της περιοχής γνωρίζουν. Εικάζεται ότι τα Φάλαρα δεν αναπτύχθηκαν σαν οικισμός παρά μόνο από την ρωμαϊκή κατοχή και μεταγενέστερα. Πολύ αργότερα, η Στυλίδα έγινε γνωστή ως η βορειότερη πόλη πριν την οθωμανική γη όταν για πρώτη φορά αναγνωρίστηκε και οριοθετήθηκε το πρώτο ελληνικό κράτος. Λόγω της στρατηγικής της σημασίας, η Στυλίδα ήταν ακριτικός σταθμός του πρώτου σιδηροδρομικού δικτύου, πιθανότατα γιατί η Στυλίδα όριζε το ανατολικό (και μοναδικό βατό) πέρασμα στην βόρεια Ελλάδα τότε.
Στη σύγχρονη ιστορία, αξιοσημείωτο είναι ότι στην Στυλίδα δημιουργήθηκε το πρώτο Κέντρο Περιβαλλοντολογικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, με δίδυμο σταθμό στην Υπάτη, έτσι ώστε να είναι δυνατός ο έλεγχος του οικοσυστήματος Μαλιακού - Οίτης- Σπερχειού.
ΙΣΤΟΡΙΑ - ΜΝΗΜΕΙΑ - ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
Η Στυλίδα είναι χτισμένη στη θέση της αρχαίας πόλης των Φαλάρων, πάνω στο φυσικό όρμο που σχηματίζει ο Μαλιακός Κόλπος. Εμφανή είναι τα λείψανα αρχαίων τειχών στη Στυλίδα από την αρχαία πόλη των Aχαιών Φθιωτών μέχρι τις αρχές του 4ου π.X. αι., οπότε και περιήλθε στην κατοχή των Mαλιέων. Τα μοναστήρια του Αγίου Βλασίου και του Αγίου Γεωργίου καθώς και η Μονή των Αγίων Ταξιαρχών στη Νεράιδα, είναι τα σπουδαιότερα θρησκευτικά μνημεία της περιοχής. Σημαντικό είναι και το μνημείο του αγωνιστή του 1821 Κασομούλη όπου βρίσκεται και ο τάφος του.
Στην τοποθεσία "Άγιοι Ανάργυροι" όπου βρίσκονται οι πηγές "Σαπουνόρεμα" υπάρχουν σπήλαια και κυνηγετικά καταφύγια. Πόλος έλξης για την πόλη της Στυλίδας αποτελούν το Πάρκο με το ανοιχτό θέατρο και ο χώρος της κυκλοφοριακής αγωγής.
» Αγία Μαρίνα: Γραφικότατο ψαροχώρι που προσφέρεται για κολύμπι, ψάρεμα, τοπικούς περιπάτους και την απόλαυση θαλασσινών εδεσμάτων.
Οι ψαροταβέρνες και τα cafe bar δίπλα στο κύμα προσφέρουν απόλαυση σε όλες τις ηλικίες χειμώνα - καλοκαίρι. Ο περίπατος στο λιμάνι με τα γραφικά ψαροκάικα, στην παλιά γέφυρα καθώς και στο εκκλησάκι της, κλείνουν αυτή την αρμονική συνεύρεση με το θαλασσινό τοπίο.
» Λογγίτσι: Χωριό με θαυμάσια θέα, προσφέρει στον επισκέπτη την ηρεμία και τη γαλήνη. Εδώ συναντά κανείς το πανέμορφο πέτρινο γεφύρι και την εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της.
» Άνυδρο: Τυπικό γεωργικό χωριό που βρίσκεται μέσα στον πανάρχαιο ελαιώνα. Στο κέντρο του χωριού, ο Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου (19ος αι.).
» Νεράιδα: Μαγευτικό χωριό γνωστό όχι μόνο για τη φυσική του ομορφιά αλλά και για τη φιλοξενία των κατοίκων του και τα ντόπια κρεατικά του.
» Αυλάκι: Εδώ λειτουργεί Λαογραφικό Μουσείο μέσα στο πέτρινο Δημοτικό Σχολείο. Στην πλατεία του χωριού ορθώνεται ο Ι. Ν. Αγίου Βλασίου.
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ - ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ
Πέρα από τις αμέτρητες ψαροταβέρνες της παράλιας περιοχής του Δήμου όπου κυριαρχεί το φρέσκο ψάρι του Μαλιακού, ο επισκέπτης μπορεί ακόμη να απολαύσει το ντόπιο τσίπουρο και τους νόστιμους μεζέδες που προσφέρουν τα ορεινά χωριά. Η κεντρική πλατεία της Στυλίδας σφύζει από ζωή και προσφέρεται για φαγητό και διασκέδαση.
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ - ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
"Ναυτική Εβδομάδα": Πραγματοποιείται κάθε δυο χρόνια στις αρχές Ιουνίου στη Στυλίδα με μουσικές και άλλες εκδηλώσεις.
Στη θέση "Βουρλιά" γίνεται Σαρακατσανέϊκο γλέντι (20/7). Επίσης πανηγύρια πραγματοποιούνται στο Αυλάκι (2/5), στο Λογγίτσι (6/8) και στο Άνυδρο (26/10).
Πηγές: Βικιπαίδια, Ν.Α.Φ. ΦΘιώτιδας