«Η Τιτανομαχία στην Όθρη», του Δημήτρη Καρέλη

«Η Τιτανομαχία στην Όθρη»

  Γράφει ο Δημήτρης Β. Καρέλης

 Τιτάνες ονομάστηκαν στην αρχαία Ελληνική μυθολογία, τα δώδεκα παιδιά του Ουρανού και της Γης, έξι αγόρια και έξι κορίτσια οι επονομαζόμενες Τιτανίδες: ο Ωκεανός, ο Κοίος, ο Κρείος, ο Υπερίωνας, ο Ιαπετός, ο Κρόνος και η Θεία, η Ρέα, η Τηθύς, η Φοίβη, η Μνημοσύνη και η Θέμιδα. Επίσης από τον Ουρανό και τη Γαία γεννήθηκαν και άλλα όντα, τερατώδη, με εκατό βραχίονες και πενήντα κεφάλια, τα ονομαζόμενα «Εκατόγχειρες», ο Βρυάρεως, ο Κόττος και ο Γύης, τα οποία όμως ορκίστηκαν άσπονδη έχθρα κατά του πατέρα τους.

Ο Ουρανός βλέποντας να  πολλαπλασιάζονται τα γιγάντια τέκνα του, φοβήθηκε και αποφάσισε να διακόψει την αύξησή τους, οπότε αμέσως μετά τη γέννησή τους τα βύθιζε και τα φυλάκιζε στα Τάρταρα. Η μητέρα τους, που τα υπεραγαπούσε, εξοργίστηκε και έστρεψε τους Τιτάνες εναντίον του πατέρα τους για να τον σταματήσουν, αλλ’ αυτοί φοβόντουσαν την μεγάλη ισχύ του. Ο μικρότερος  όλων όμως, Κρόνος, αφού ακρωτηρίασε κι εκθρόνισε τον πατέρα του, πήρε στα χέρια του την εξουσία, παίρνοντας για γυναίκα την αδελφή του Ρέα, έστησε το θρόνο του στην Όθρη και από κει κυβερνούσε τον κόσμο. Ο Κρόνος γίνεται λοιπόν ο νέος άρχοντας του κόσμου και οι Τιτάνες ελεύθεροι συνεχίζουν τη ζωή τους.

Η Νύχτα γεννά τον Θάνατο, τον Ύπνο, τα Όνειρα, τις Μοίρες, τη Νέμεση, την Απάτη, τη Φιλότητα, το Γήρας και την Έριδα από την οποία γεννήθηκαν ο Πόνος, οι Μάχες και τέλος ο Όρκος. Επειδή όμως  ο Κρόνος φοβόταν μήπως πραγματοποιηθεί η κατάρα που του είχε δώσει ο πατέρας του, να εκθρονιστεί κι αυτός από ένα παιδί του, κατάπινε κάθε παιδί που του γεννούσε η Ρέα. Ακόμα, για να στερεώσει την εξουσία του, απομάκρυνε και τ' άλλα αδέλφια του τους Εκατόγχειρες και τους Κύκλωπες, φυλακίζοντάς τους στα Τάρταρα. Ο Κρόνος είχε κιόλας καταπιεί τα πέντε παιδιά που είχε φέρει στον κόσμο η Ρέα, την Εστία, τη Δήμητρα, την Ήρα, τον Πλούτωνα και τον Ποσειδώνα και ήταν έτοιμος να καταπιεί και το Δία, το τελευταίο του παιδί που η Ρέα είχε γεννήσει κρυφά στην Κρήτη.

Η Ρέα φρόντισε να κρύψει το μωρό, γύρισε στην Όθρη και έδωσε στον Κρόνο μια σπαργανωμένη πέτρα αντί γι αυτό.  Μ’ αυτόν τον τρόπο έσωσε το γιο της Δία, τον παρέδωσε στις νύμφες Μέλισσες για να τον αναθρέψουν και διάταξε τους ιερείς Κουρήτες να χορεύουν και να κτυπούν τα δόρατα πάνω στις ασπίδες τους, ώστε να σκεπάζονται οι φωνές του βρέφους. Όταν ο Δίας μεγάλωσε κι έμαθε από τη μητέρα του τα γεγονότα, ανάγκασε τον πατέρα του, δίνοντάς του ένα γιατροσόφι, να βγάλει από το στομάχι του τ' αδέλφια του που είχε καταπιεί. Έτσι, ενωμένος με τα θεϊκά αδέλφια του ο Δίας, κήρυξε πόλεμο εναντίον του πατέρα του Κρόνου που είχε για συμμάχους τους αδελφούς του Τιτάνες. Μετά την οχύρωση των Κρονιδών (οι Θεοί, με το Δία, τους Κύκλωπες και τους Εκατόγχειρες) στον Ολυμπο, οι Τιτάνες κατέλαβαν την Όθρη. Οι Εκατόγχειρες αρπάζουν τεράστια βράχια από το βουνό και τα πετάνε στους Τιτάνες. Η θάλασσα βρυχάται από τη μία άκρη έως την άλλη, με κύματα τεράστια να πνίγουν τα πάντα στο πέρασμά τους, η Γη σείεται και βογκά, ο ουρανός γεμίζει μαύρα σκοτεινά κι απειλητικά σύννεφα, όλος ο τόπος σκοτεινιάζει. Ο Όλυμπος συνταράζεται και τα Τάρταρα σαλεύουν.

Στο τέλος, στη μάχη ορμά ο Δίας με τους κεραυνούς του, τ' ασύγκριτα φοβερά όπλα που του ’φτιαξαν οι Κύκλωπες. Αστραπές και βροντές σκίζουν το σύμπαν. Οι Κεραυνοί πέφτοντας ασταμάτητα από τον Όλυμπο καίνε τα πάντα στην Όθρη. Τα δάση παίρνουν φωτιά, οι πέτρες πυρακτώνονται, τα νερά των ποταμών και της θάλασσας, βράζουν. Οι Τιτάνες θαμπώνονται από τις λάμψεις και συντρίβονται από τους βράχους ή κατακεραυνώνονται από το Δία.

Μετά τη νίκη του Δία και των Ολυμπίων, οι Τιτάνες συλλαμβάνονται και ρίχνονται στα Τάρταρα τη φοβερή και θεοσκότεινη φυλακή του Άδη, με τον τριπλό χάλκινο τοίχο, σιδερένιες πύλες και πάτωμα από χαλκό, με φύλακες την Τισιφόνη, τη Μέγαιρα και τους Εκατόγχειρες. Ο «Άναξ Ζευς», οριστικά πλέον ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης του κόσμου, για να θυμάται τη φοβερή αυτή περιπέτεια, τοποθέτησε στους Δελφούς την πέτρα που αντί γι' αυτόν είχε καταπιεί ο πατέρας του. Η Τιτανομαχία φαίνεται πως είναι η αλληγορική παράσταση μιας μεγάλης γεωλογικής μεταβολής του εδάφους, που έγινε στα αρχαιότατα χρόνια και που η ανάμνησή της διατηρήθηκε στη μυθολογία.

 Δημήτρης Β. Καρέλης
Συγγραφέας -Αρθρογράφος - Πολιτισμολόγος,
Πτυχιούχος του τμήματος Σπουδών στον Ελληνικό Πολιτισμό
της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του ΕΑΠ. 
karelisdimitris@gmail.com

Από το Βιβλίο: Καρέλης, Δημήτρης, Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας- Η ιστορία της Βόρειας Φθιώτιδας και του Δομοκού, Ι.Ε., Δομοκός, 2013.

Φωτογραφία: The Fall of the Titans by Cornelis Cornelisz van Haarlem (1596–1598)