.JPG)
Ο Άγιος Γεώργιος, το χωριό μας, βρίσκεται εικοσιπέντε χιλιόμετρα βόρεια της Λαμίας και δέκα νοτιοδυτικά του Δομοκού, πάνω στην οροσειρά της Όθρης στους πρόποδες του λόφου του Προφήτη Ηλία και στο κέντρο της Ελλάδας, διακόσια σαράντα πέντε (245) χιλιόμετρα βόρεια της Αθήνας και νότια της Θεσσαλονίκης .
Στον ευρύτερο ιστορικό χώρο της Αρχαίας Φθίας των Αχαιών και της «Ελλάδος καλλιγύναικας» κατά τον Όμηρο, στα βοσκοτόπια των αρχαίων Αινιάνων, πλάι στην Ξυνιάδα λίμνη όπου βασίλευε κάποτε η βασίλισσα Ξυνία και στις όχθες της λούζονταν οι μακρυμαλλούσες Ξυνίες νύμφες, σταυροδρόμι της βόρειας με τη νότια Ελλάδα είναι ο τόπος αυτός που γεννηθήκαμε, ζήσαμε και αγαπάμε.
Από αρχαιοτάτων χρόνων οδικός άξονας η περιοχή ταλαιπωρήθηκε με πολέμους και κατακτητές από την εποχή του Φιλίππου βασιλιά της Μακεδονίας, τους Γαλάτες, τους Ρωμαίους, τους Φράγκους, τους Καταλανούς, τους Σλάβους, τους Τούρκους έως τους Ιταλούς και τους Γερμανούς αλλά και τον Εμφύλιο πόλεμο στην πρόσφατη ιστορία της.
Η ευρύτερη περιοχή προ της ίδρυσης του οικισμού ονομαζόταν «Λιβαδάκια» ίσως μια σαφής παραπομπή στο «νέμος Αιναίον» το αιολικό βοσκοτόπι των αρχαίων Αινιάνων και των Ξυνιαίων καθώς η περιοχή κατά τους κλασικούς χρόνους, ανήκε στην Ξυνία αλλά ήταν πάνω στα σύνορα της με τους Μελιταιείς αλλά και τους Αινιάνες.Ο Γερμανός ιστορικός και περιηγητής κατά το 1912, Στάλιν (FRIDRICH STAHLIN) και σχετικά με την επιγραφή που όριζε τα όρια μεταξύ Ξυνιαίων και Μελιταίων το 213 π.Χ., αναφέρει: «...Το βαθύ φαράγγι το οποίο μεταξύ Αγίου Γεωργίου και Σάββα Μαγούλα (στο Χώμα;) διακόπτει την κορυφογραμμή στην κατεύθυνση προς τη λεκάνη του Ενιπέως, μπορεί κανείς ενδεχομένως να το ταυτίσει με το «Χάραδρο».
Όμως που κείνται τα όρεα Ιόνεια, το νέμος Αιναίον, η πηγή Ξυναρίς;»«Αρχαία Θεσσαλία» τουΓερμανού FRIDRICH STAHLIN (εκδόσεις Αφών Κυριακίδη Α.Ε.).Ο ιστορικός ερευνητής και σύμφωνα με τα στοιχεία που διέθετε τότε, προφανώς τοποθετεί τον αρχαίο «Χάραδρο» στο σημερινό «Ζαπαντόρεμα».
Αυτή η θεωρία θα μπορούσε να μας οδηγήσει στο «Ερμαίο» ή «ιερό του Βορέα» που βρισκόταν πολύ κοντά αλλά και στην «Ξυναρίδα πηγή» και τα «Ιόνεια όρη»! Πιθανώς λοιπόν η «πηγή Ξυναρίς» να ήταν η «Ζαπαντόβρυση» ή η «Ανάβρα», τα «όρη Ιόνεια» οι γειτονικές της Όθρης και το Ιερό να βρισκόταν στον λόφο του προφήτη Ηλία που δεσπόζει στην περιοχή!
Η ιστορία του χωριού μας είναι μικρή και πρόσφατη, είναι όμως η δική μας ιστορία, η ιστορία του τόπου μας και την οποία όλοι οφείλουμε να γνωρίζουμε…
Στις αρχές λοιπόν του εικοστού αιώνα, την 23 Απριλίου 1900, ανήμερα της εορτής του Αγίου Γεωργίου, ιδρύθηκε ως οικισμός από τον ιδιοκτήτη της περιοχής, τσιφλικά αλλά και βουλευτή του Ελληνικού κοινοβουλίουΓεώργιο Πλατανιώτηο οποίος και του έδωσε το όνομά του!
Ο Πλατανιώτης, ομογενής από τη Ρουμανία με καταγωγή από τη Ναυπακτία, από το χωριό «Πλάτανος», αγόρασε από την Τράπεζα της Ηπειροθεσσαλίας, το κτήμα (τσιφλίκι) του Δαουκλή (την περιοχή από το Καλαμάκι, Άγιο Γεώργιο, Κορομηλιά και εως την Ομβριακή περίπου).
Το κτήμα ανήκε στην Οθωμανίδα Φατμέ Ζεχρά χανούμ (με πληρεξούσιο τον Δημήτριο Στεριάδη δικηγόρο) κόρη του Σουκρή εφέντη, η οποία πήρε δάνειο 370.000 δρχ από την Τράπεζα της Ηπειροθεσσαλίας, με υποθήκη το κτήμα αυτό, δεν μπόρεσε όμως να αποπληρώσει το δάνειο και η Τράπεζα έβγαλε σε πλειστηριασμό το κτήμα, το αγόρασε η ίδια η Τράπεζα και κατόπιν το πούλησε στον Γ. Πλατανιώτη. Ο Πλατανιώτης χρειαζόταν εργατικά χέρια για την εκμετάλλευση του τεράστιου Τσιφλικιού του.
Έτσι μετά την καταστροφή του χωριού Ζαπάντι στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, δημιούργησε τρεις νέους οικισμούς κατασκευάζοντας κατοικίες, τα λεγόμενα τότε «Αφεντικά», τα οποία παραχώρησε προς χρήση σε όσους δέχθηκαν να μπουν υπό την δούλεψή του για την καλλιέργεια της γης. Ο Πλατανιώτης με Ρουμάνο μηχανικό, έχτισε στον Άγιο Γεώργιο 50 σπίτια με το ίδιο ακριβώς σχέδιο. Διαφορετικό σχέδιο είχε μόνο το σπίτι του επιστάτη και το καφενείο του χωριού.
Όπως διαβάζουμε στα αρχεία της Αθηναϊκής Εφημερίδας «ΚΑΙΡΟΙ» (φ.30-4-1900), στις αρχές του 20ουαι., δημοσίευσε την ανταπόκριση: «Κατά τον εν Βόλω αναταποκριτήν την 22αν φθίνοντος εν τη περιφερεία Δαουκλή, παρά τον Δομοκόν, ετελέσθησαν τα εγκαίνια 4 νέων χωρίων, ιδρυθέντων υπό του Βουλευτού κ. Πλατανιώτου εις τας ιδιοκτησίας του. Έκαστον των χωρίων απαρτίζεται εκ 200 ασβεστοκτίστων οικιών ευμεγεθών μετά παραρτημάτων δια τα κτήνη των γεωργών και μετά περιστοιχισμένης περιοχής εξ ενός στρέμματος και πλέον. Ωνομάσθησαν τα χωρία ταύτα Ξυνιά, Άγιος Γεώργιος, Κορομηλιά και Καυκάσια» (στο τελευταίο μεταφέρθηκαν 140 οικογένειες Καυκάσιων μεταναστών ομογενών μας).
Στη μαρμάρινη επιγραφή (50Χ40 περίπου) που εκτίθεται στην Ιερά μονή Αγάθωνος και που αντίγραφό της παραλαμβάνουμε σήμερα 12-9-2009, βρίσκουμε το πρώτο στοιχείο για την δημιουργία του οικισμού. Η επιγραφή αναφέρει:
«ΤΗ 23 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1900 ΕΘΕΜΕΛΙΩΘΗ
ΕΠΙ ΙΔΙΟΚΤΗΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΛΑΤΑΝΙΩΤΗ
ΤΟ. ΧΩΡΙΟΝ. ΑΓΙΟΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ»(!!!)
Από τις πρώτες οικογένειες που εγκαταστάθηκαν στο χωριό ήταν του Ακρίβου, του Αναγνωστόπουλου, του Αρχοντή, του Βαλτινού, του Γουργιώτη, του Ζιώγα, του Θεοδώρου, του Κάλτσα, του Καραντάκη, του Κόκκινου, του Κοντοβά, του Κουρδή, του Λιακόπουλου, του Μάνθου, του Παπακωνσταντίνου, του Παπαλέξη, του Ράπτη, του Σίμου, του Τσουκνίδα και άλλων.
Επίσης κάποιοι ομογενείς Καυκάσιοι όπως η οικογένεια του Σ. Σουμελίδη, Έλληνα Ποντίου του Καυκάσου, ο οποίος εργαζόταν βάσει μισθωτηρίου στο κτήμα Δαουκλή ως το 1906, εγκαταστάθηκαν στον Άγιο Γεώργιο, αλλά λόγω του «αφιλόξενου τοπίου» της εποχής αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή.
Ο αφέντης είχε ορίσει έναν επιστάτη και έναν αγροφύλακα και τα πρώτα χρόνια εισέπραττε τα δύο τρίτα της σοδειάς των κολίγων κι όταν αυτοί απέκτησαν δικά τους ζευγάρια (αροτριώντα ζώα) τότε έπαιρναν αντίστροφα, εκείνοι τα δύο τρίτα και ο ίδιος το υπόλοιπο ένα τρίτο.
Ο Άγιος Γεώργιος από το 1900 ως το 1912 ανήκε διοικητικά στον τότε Δήμο Ξυνιάδος (ως οικισμός της Ξυνιάδας, τότε Νταουκλή) μαζί με τα χωριά Άνω Αλχανί, Δαουκλή, Δερελή, Κάτω Δερβένι, Κορομηλιά, Οζερός και Παναγία. Από το 1912 και ως το 1929 αποτελούσε οικισμό της κοινότητας Ξυνιάδος.
Η περιοχή έμεινε στην ιδιοκτησία Πλατανιώτη ως το 1923 οπότε η επαναστατική κυβέρνηση που σχηματίστηκε μετά την Μικρασιατική Καταστροφή με πρόεδρο το Στυλιανό Γονατά (Αρχηγός της επανάστασης ήταν ο Ν. Πλαστήρας) αποφάσισε την αποκατάσταση των ακτημόνων καλλιεργητών με απαλλοτριώσεις των μεγάλων κτημάτων.
Το κτήμα απαλλοτριώθηκε με την 2/1923 απόφαση της «επιτροπής απαλλοτριώσεων» με την οποία αποκαταστάθηκαν ακτήμονες κατά προτεραιότητα από τα χωριά που υπήρχαν εντός των ορίων του κτήματος και στη συνέχεια από γειτονικά χωριά, όπως όριζε ο σχετικός νόμος.
Έτσι άρχισε να αυξάνεται ο Άγιος Γεώργιος και το 1929 αναγνωρίστηκε ως αυτόνομη διοικητικά κοινότητα (διατ/γμα της 4-7-1929, ΦΕΚ 221/Α της 6-7-1929) και ολοκληρώθηκε με τη διανομή της γης στους ακτήμονες, μετά από την οριστική διανομή του κτήματος «ΝΤΑΟΥΚΛΗ» το 1932 και την κυβέρνηση Ελευθ. Βενιζέλου.
Οι νέοι κάτοικοι του χωριού εποίκησαν τον Άγιο Γεώργιο, με κίνητρο την παραχώρηση «κλήρου» -καλλιεργήσιμης έκτασης- προερχόμενοι από άλλες όμορες ή πιο μακρινές κοινότητες όπως το Δερβέν Φούρκα (Καλαμάκι), τη Μοσχοκαρυά, τη Φιλιαδώνα, το Περιβόλι, την Τσούκα, το Παλαμά κλπ. Παρʼ όλες όμως τις διαφορετικές τους καταβολές κατάφεραν να δημιουργήσουν μια δυναμική κοινότητα με πάνω από 450 μόνιμους κατοίκους μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1970 οπότε και άρχισε να φθίνει.
Το Δημοτικό Σχολείο που στις αρχές του ʼ70 είχε 65 μαθητές, καταργήθηκε από το σχολικό έτος 1991-1992, λόγω έλλειψης μαθητών.
Το 1980 έγινε ο δεύτερος αναδασμός της γης στον Άγιο Γεώργιο, που συγκέντρωσε τις σκόρπιες ιδιοκτησίες, αξιοποιώντας τα κτήματα με αρδευτικές γεωτρήσεις και νέου τύπου αρδευτικά αλλά και καλλιεργητικά συστήματα, κι έτσι βελτιώθηκε κατά πολύ η ζωή των κατοίκων. Η μεγάλη πολιτιστική και κοινωνική δραστηριότητα που αναπτύχθηκε επί ένα περίπου αιώνα έπαψε να υπάρχει σήμερα λόγω της πληθώρας των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ελληνική ύπαιθρος. Σήμερα οι λιγοστοί κάτοικοι του χωριού ασχολούνται αποκλειστικά με την γεωργία, αν και παλαιότερα υπήρχε αναπτυγμένη και η κτηνοτροφία. Ο Άγιος Γεώργιος πρωτοεμφανίζεται σε επίσημη απογραφή το 1907 με 138 κατοίκους και στην συνέχεια το 1920 με 179, το 1928 με 321, το 1940 με 353, το 1951 με 364, το 1961 με 421, το 1971 με 381, το 1981 με 275, το 1991 με 217 και το 2001 με 380 (!).
Ηέκτασήτηςδιοικητικήςτουπεριφέρειαςείναι11349στέμματα.
Στον Άγιο Γεώργιο υπάρχουν τρεις εκκλησίες με πρώτη τον ενοριακό Ναό του Αγίου Νικολάου του εν Βουνένη, πολύ παλιά εκκλησία του χωριού Ζαπάντι, βασιλικού ρυθμού, που κάηκε από τους τούρκους το 1897 και ανακατασκευάστηκε το 1927 με πρωτοβουλία των Αηγιωργητών και εικόνες που προσφέρθηκαν από τους ίδιους αλλά και από την Αγία Μαύρα της Ξυνιάδας και τον Άγιο Αθανάσιο της Ομβριακής.
Η μεγάλη μας εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο, που είναι χτισμένη στο λόφο του «Μικρού Αηλιά», κτίστηκε πολύ αργότερα, το 1967 και σήμερα είναι ο κεντρικός ναός του χωριού. Υπάρχει ακόμη το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία που χτίστηκε πρόσφατα, το 2007, στην κορφή του λόφου του «Μεγάλου Αηλιά», με πρωτοβουλία και έξοδα του χωριανού μας κ. Γιάννη Τσιούμα, απʼ το οποίο αγναντεύεις όλο το οροπέδιο της Ξυνιάδας, τα βουνά της Γούρας ως τον Τυμφρηστό κι ακόμα πιο μακριά, κι όταν ο καιρός το επιτρέπει, τις κορφές του Ολύμπου, μια θέα απαράμιλλη και μαγευτική!
Υπάρχει ακόμη το μικρό γραφικό εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής που είναι χτισμένο στην είσοδο του χωριού, στη ρίζα του «Υψωμένου Δέντρου», της τεράστιας αιωνόβιας βελανιδιάς που την σκεπάζει με τα κλαδιά της και την προστατεύει, λες, από τα στοιχεία της φύσης! Στην ενορία του Αγίου Νικολάου στον Άγιο Γεώργιο, υπάρχουν δύο οργανικές θέσεις ιερέων στις οποίες υπηρετούν σήμερα ο Πανοσιολογιότατος Αρχιμανδρίτης Αθανάσιος Σύρος, ηγούμενος της Ιεράς Μονής Παναγίας Ελεούσης Ξυνιάδος και ο αιδεσιμότατος ιερέας Δημήτριος Χουλιάρας.
Σε αρχεία των κοινοτικών συμβουλίων της περιόδου 1914-1920 ανακαλύπτουμε ότι μέσα στις κοινότητες που χρησιμοποίησαν έμβλημα εκτός του εθνοσήμου συμπεριλαμβάνεται και ο «Άγιος Γεώργιος Δομοκού» με έμβλημα τον «Άγιο Γεώργιο να φονεύει το Δράκο».
Ο Άγιος Γεώργιος από το 1998 (Νόμος «Καποδίστρια») ανήκει διοικητικά, ως Τοπικό Διαμέρισμα, στο Δήμο Ξυνιάδος μαζί με τα Τοπικά Διαμερίσματα Ξυνιάδος, Κορομηλιάς, Αγίου Στεφάνου, Περιβολίου, Μακρυρράχης, Παναγιάς και έδρα την Ομβριακή.
Καρέλης Δημήτρης
(Απόσπασμα από την υπό έκδοση εργασία του για την Βόρεια Φθιώτιδα.)
ΚΑΡΕΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
Πρόεδρος Δ.Σ. Πολιτιστικού Οργανισμού
ΔΗΜΟΥ ΞΥΝΙΑΔΟΣ ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ