Το Σρογγυλόκαστρο του Δομοκού (λόγω του στρογγυλού σχήματός του) κτίστηκε κατα την περίοδο της Φραγκοκρατίας (1204-1218). Βρίσκεται νοτιοδυτικά του Δομοκού πάνω σε ψηλό λόφο που βλέπει προς τη λίμνη Ξυνιάδα, αλλά και τον κάμπο της Θεσσαλίας!!!
Κατά πάσα πιθανότητα χτίστηκε κατά το μεσαίωνα από τους Φράγκους, ή αργότερα από τους Τούρκους ως οχυρό, πάντως χρησιμοποιήθηκε από τους Τούρκους για μεγάλο διάστημα, ίσως δε να ανακατασκευάστηκε από αυτούς.
Ο Γερμανός περιηγητής του 18ου αι. FRIEDRICH STAHLIN στην αναφορά του στην "Αρχαία Θεσσαλία" γράφει : .....Πριν ακόμη από αυτήν στα αριστερά, πάνω στην ψηλότερη κορυφή (708 μέτρα) βρίσκονται τα ερείπια του μεσαιωνικού Στρογγυλόκαστρου , και καμμία αναφορά δεν κάνει για Τουρκικό Φρούριο.
Λέγεται και «κουτρουλό» κάστρο από τους ντόπιους κατοίκους της περιοχής.
Δεν έχουν γίνει ανασκαφές γι αυτό και δεν υπάρχουν συγκεκριμένες αποδείξεις για την ταυτότητά του.
Η κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους το 1204, βοήθησε την απίσχνανση της κεντρικής εξουσίας και του ελέγχου , που αυτή ασκούσε στις επαρχίες του κράτους.
Επακόλουθη αυτής της εξέλιξης ήταν η ανεξαρτητοποίηση τοπικών αρχόντων και η ίδρυση διαφόρων ηγεμονιών, τόσο ελληνικών όσο και λατινικών στις περιοχές εξουσίας τους. Σ΄ αυτό το πλαίσιο η δυτική Θεσσαλία τελούσε υπό την κυριαρχία του Δεσποτάτου της Ηπείρου, ενώ η υπόλοιπη Θεσσαλία τελούσε υπό την κατοχή των Φράγκων φεουδαρχών ,οι οποίοι ήταν υποτελείς του βασιλιά της Θεσσαλονίκης Βονιφάτιου.
Ο Βονιφάτιος μοίρασε την θεσσαλική γη στους φεουδάρχες και βαρόνους με την μορφή φορολογικών περιφερειών, η κάθε μια από τις οποίες απέφερε πρόσοδο χρηματική- νομισμάτων της τάξης των 300 ενετικών λύτρων. Ο κάθε ένας από τους Φράγκους ιππότες και βαρόνους, έλαβε από 6-200 φέουδα με την υποχρέωση να τα διαμοιράσει στους στρατιώτες του. Επιπρόσθετα , οι Φράγκοι νέμονταν όχι μόνο την δεκάτη και τους λοιπούς δημόσιους φόρους και την γη των ντόπιων αρχοντικών οικογενειών, αλλά και την γη που ανήκε σε μοναστήρια.
Η εκμετάλλευση και η κατάσταση ήταν τέτοια , ώστε το 1210 ο Πάπας Ιννοκέντιος ο Γ΄, ο οποίος με διαταγή του είχε καθαιρέσει τις τοπικές ορθόδοξες εκκλησιαστικές αρχές αντικαθιστώντας τις με καθολικές (η Λάρισα μάλιστα έγινε έδρα Λατίνου επισκόπου), κληρονομώντας εκτός των άλλων όλα τα δικαιώματα και την περιουσία των Ελλήνων κληρικών ,εξέδωσε αφορισμό εναντίον των ιπποτών του Πτελεού.¨Επίσης , ο Λατίνος Αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ερρίκος συγκάλεσε δύο συνόδους κληρικών και ιπποτών της βόρειας Ελλάδας (τον Μάιο του 1209 και 1210) στην κοιλάδα της Ρεβενίκας (κοντά στην Λαμία), προκειμένου να διακανονιστούν οι σχέσεις και υποχρεώσεις αυτών προς την εκκλησία και να σταματήσουν τις καταχρήσεις σε βάρος του ντόπιου πληθυσμού. Επειδή όμως οι κύριοι υποκινητές της απειθαρχίας, Λομβαρδοί απουσίασαν από τις συνόδους ο Ερρίκος τους κατεδίωξε μέχρι την Θήβα.. Τότε ο δεσπότης της Ηπείρου Θεόδωρος Δούκας βοηθούμενος από Λατίνους μισθοφόρους ,εισέβαλε στην Θεσσαλία κατέλαβε την Λάρισα και τις γύρω περιοχές εκτέλεσε τους Λατίνους διοικητές και κατέστρεψε τις λατινικές κτήσεις. Μέχρι το 1218 δεν είχε μείνει κανένας Φράγκος στην Θεσσαλία.
Δημήτρης Καρέλης