Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων

Το Πάσχα του 1900, στα ανοιχτά των Αντικυθήρων, ανακαλύφτηκε το ναυάγιο ενός αρχαίου ελληνικού πλοίου που ήταν γεμάτο αρχαία αγάλματα και προτομές. Μαζί με αυτά ανελκύθηκε και μια παράξενη μάζα από σκουριά, στην οποία κανείς αρχικά δεν έδωσε σημασία. Δύο χρόνια αργότερα, ο αρχαιολόγος Σπυρίδων Στάης πρόσεξε ότι στη μάζα φαίνονταν τα περιγράμματα γραναζιών και αποφάσισε ότι έπρεπε να τη μελετήσει καλύτερα... Έτσι ανακαλύφθηκε ο Υπολογιστής των Αντικυθήρων, μια συσκευή που από ό,τι καταλαβαίνουμε σήμερα, την εποχή που κατασκευάστηκε, περίπου το80 π.Χ„ μπορούσε να υπολογίσει τις κινήσεις των πλανητών. Το μηχάνημα αποτελούταν από μερικούς δείκτες που αντιπροσώπευαν τους πλανήτες, τονΉλιο και τη Σελήνη, δύο επιφάνειες στις οποίες αναγράφονταν οι μήνες του αρχαίου ελληνο-αιγυπτιακού έτους και διάφορες άλλες ενδείξεις, ένα σετ από38 γρανάζια που κινούνταν μέσα στο κουτί της συσκευής, και έναν περιστρεφόμενο μοχλό με τον οποίο ο χρήστης έβαζε σε κίνηση το όλο σύστημα. 

Το μηχάνημα δούλευε με τον εξής απλό τρόπο: Ο χρήστης του τοποθετούσε τους δείκτες των πλανητών μιας δεδομένης ημερομηνίας στις σωστές τους θέσεις και μετά, γυρίζοντας τον μοχλό, μπορούσε να παρατηρήσει τι θα έκαναν οι πλανήτες καθώς θα περνούσε ο χρόνος προς το παρελθόν ή το μέλλον. Οι μελετητές του μηχανισμού, με πιο γνωστό ανάμεσα τους τον Δρ. Ντέρεκ Ντε Σόλλα Πράις, εντόπισαν ότι ο σχεδιασμός των γραναζιών περιελάμβανε «διαφορικά» γρανάζια, τα οποία θεωρούνται ως το σημαντικότερο βήμα προς τη δημιουργία μιας υπολογιστικής μηχανής, δηλαδή ενός κομπιούτερ. 

«Επίσημα», τα διαφορικά γρανάζια ανακαλύφθηκαν με τά το1 5 00 μ.Χ.! Πρόσφατα(16-6-2005) παρευρέθηκα στο Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας στη Θέρμη της θεσσαλονίκης, στην ομιλία τού κ. Μάικλ Ράιτ, διευθυ ντή του Μουσείου Επιστήμης του Λονδίνου, που θεωρείται σήμερα ο πιο εξειδικευμένος μελετητής του Μηχανισμού. Η ομιλία είχε τον τίτλο Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, Μοντέλο Εργασίας και Λειτουργίας. Ο κ. Ράιτ τόνισε ότι το συγκεκριμένο μηχάνημα δεν θα μπορούσε να είναι μοναδικό στον αρχαίο κόσμο: «Λυπάμαι αν αυτό σας προσβάλλει, αλλά ο μηχανισμός δεν μοιάζει να είναι το μοναδικό δημιούργημα μιας μεγαλοφυΐας», είπε, νομίζοντας προφανώς όχι οι Έλληνες θέλουμε να αποδώσουμε τον μηχανισμό σε κάποιον αρχαίο Ελληνα σοφό. «Είναι ένα μηχάνημα το οποίο είμαι σίγουρος ότι είναι προϊ όν μιας μεγάλης παράδοσης. 

Σίγουρα δεν είναι το πρώτο ή το τελευταίο που κατασκευάστηκε». «Όλα τα κομμάτια του φαίνονται να είναι εξελιγμένα εξαρτήματα που έχουν χρησιμοποιηθεί και δοκιμαστεί και σε άλλες συσκευές», μας είπε αργότερα όταν μιλήσαμε από πιο κοντά. Άρα, σύμφωνα και με τη γνώμη αυτού του ειδικού, πρέπει να υπάρχουν κι άλλα παράξενα μηχανήματα στον αρχαίο κόσμο, τα οποία δεν κατάφεραν να φτάσουν στη δική μας εποχή. Και να έφταναν όμως, δεν είναι σίγουρο ότι θα έβλεπαν το φως της δημοσιότητας. Κοιτάζοντας τα εύκολα να μεταφερθούν τεχνουργήματα για τα οποία μιλάω σ' αυτό το άρθρο, ο μηχανισμός είναι το μοναδικό που δεν έχει χαθεί και το μοναδικό που αποδέχεται η επιστημονική κοινότητα. Αν χανόταν όμως, να είστε σίγουροι ότι πολύ σύντομα θα θεωρούταν urban legend και θα εξαφανιζόταν κάπου ανάμεσα στον θρύλο και την αδιαφορία- βέβαια, και σήμερα κάπου εκεί βρίσκεται... 

Ο κατάλογος των μυστηριωδών τεχνουργημάτων δεν ολοκληρώνεται, φυσικά, εδώ. Υπάρχουν αντικείμενα απροσδιόριστης αρχαιότητας που μοιάζουν με αεροπλάνα, σχέδια σε σπηλιές και σε τοιχογραφίες που απεικονίζουν ανθρώπους να ταξιδεύουν στους ουρανούς, τρομακτικά κρυστάλλινα κρανία, απολιθωμένα σημάδια από ανθρώπινα παπούτσια 600 εκατομμυρίων ετών, αρχαία κείμενα που περιγράφουν με λεπτομέρειες την κατασκευή αεροσκαφών, όλα αυτά λιγότερο ή περισσότερο «χειροπιαστά» και αποδεδειγμένα από τα προηγούμενα... Τι υποδεικνύει αυτή η πληθώρα παράξενων τεχνουργημάτων που έρχονται στο φώς; Ίσως το μόνο ασφαλές συμπέρασμα που μπορούμε να βγάλουμε είναι οτι η ανθρωπότητα μόλις πρόσφατα άρχισε τη μεγάλη εξερεύνηση του σύμπαντος, και μόλις πρόσφατα άρχισε να συνειδητοποιεί τους περιορισμούς των ερμηνευτικών, ιστορικών και χρονολογικών συστημάτων της.

Ίσως τα ανεξήγητα τεχνουργήματα να είναι η υλική προβολή των υποψιών μας ότι εμείς και ο πολιτισμός μας, για τον οποίο τόσο καυχιόμαστε, είμαστε μονάχα μια μικρή σταγόνα στον τεράστιο ωκεανό του χρόνου...

Πηγή: Ιφιγένεια Ατρειδών, Ιστοτόπος : erevna-enimerwsi.blogspot.com