Περιγραφή:
Η Μονή Δαδίου βρίσκεται σε απόσταση 8 χλμ. από την Αμφίκλεια προς το χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού. Δαδίον ήταν το όνομα της Αμφίκλειας κατά τους βυζαντινούς χρόνους και τη Φραγκοκρατία. Το όνομα Γαβριώτισσα οφείλεται κατά μια ερμηνεία στους γαύρους, τα δέντρα που περιβάλλουν τη μονή.
Η παράδοση αναφέρει ότι η μονή, που σύμφωνα με πατριαρχικό σιγίλλιο του 1789 ήταν σταυροπηγιακή, χτίστηκε στη θέση παλαιότερης, η οποία καταστράφηκε από πυρκαγιά. Το συγκρότημα έχει φρουριακή μορφή, αλλοιωμένη όμως από τις σύγχρονες επεμβάσεις.
Από την αρχική φάση διατηρείται μόνο το καθολικό, που είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο ναός ελλαδικού τύπου. Σύμφωνα με επιγραφή στο υπέρθυρο της αρχικής εισόδου ανεγέρθηκε το 1755. Οι τοιχογραφίες του εσωτερικού, καλής τέχνης, επιζωγραφίστηκαν εν μέρει το 1878. Το τέμπλο είναι ξυλόγλυπτο. Οι τοιχογραφίες του νάρθηκα με σκηνές από τη Δευτέρα Παρουσία είναι λαϊκότροπες.
Στα μετόχια της μονής ανήκει το μικρό θολοσκεπές ναΐδριο του Αγίου Ιωάννη του Κυνηγού, κατάγραφο με τοιχογραφίες του 1756.
Συγγραφέας: Βασιλική Συθιακάκη, αρχαιολόγος
Υπηρεσιακή Μονάδα:
24η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων
Αμφίκλεια, Παναγία Γαβριώτισσα (Νομός Φθιώτιδος)
Πηγή
-->