ΚΡΑΝΑ - Ο ΚΑΡΠΟΣ ΜΕ ΤΙΣ ΜΑΓΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Ο Όμηρος αναφέρει τα κράνα ως τροφή χοίρων, ενώ ο Θεόφραστος αναφέρει τον καρπό ως “κράνιον”. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν πως τα κράνα είχαν και μαγικές ιδιότητες. Ο Όμηρος στην Ιλιάδα βεβαιώνει ότι η φοβερή Κίρκη παρέθεσε στον Οδυσσέα και την παρέα του, για τροφή, “καρπόν κρανείας και άκυλλον βάλανον”, κράνα δηλαδή και πουρναρίσια βαλανίδια.
Τα κράνα, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά (πλέον των 4 φλαβονοειδών). Κατά παράδοση, τα κράνα χρησιμοποιούνται για φάρμακο από τους ντόπιους στα ορεινά της Βόρειας Ελλάδας. Το ότι τα κράνα έχουν σημαντικές φαρμακευτικές ιδιότητες αποδεικνύεται και από τις μελέτες που έχουν γίνει ή είναι σε εξέλιξη.
Ποιες είναι όμως οι κύριες χρήσεις των κράνων; Τα κράνα παραδοσιακά χρησιμοποιούνται για την παρασκευή ποτών, μαρμελάδας και γλυκών. Τα γνωρίζουν όλες οι νοικοκυρές, σε αστικές και μη περιοχές. Οι φαρμακευτικές ιδιότητές τους ήταν γνωστές από τα παλιά χρόνια. Χρησιμοποιούνται ακόμη και στις ημέρες μας κατά της διάρροιας και των εντερικών παθήσεων, λόγω της στυπτικότητάς τους, που οφείλεται στις τανίνες.
Ο φλοιός, οι βλαστοί και οι ρίζες χρησιμοποιούνταν ως αντιπυρετικά.
Στις ορεινές περιοχές της χώρα μας τα κράνα χρησιμοποιούνται κατά καρδιακών παθήσεων, κοιλόπονου, κατά πόνων περιόδου, στομαχικές και εντερικές διαταραχές, ως χωνευτικό και ως τονωτικό κατά τη διάρκεια εργασίας. Εκχυλίσματα του φλοιού θεωρείται ότι θεραπεύουν την ψώρα των σκύλων. To ξύλο της κρανιάς είναι σκληρότατο και αντοχής σε θραύση.
Στην αρχαιότητα από το ξύλο της κρανιάς έφτιαχναν τα δόρατα, «ξυστοίς κρανεΐνοις», λόγω του ότι είναι γερό, ελαφρύ και ευθυτενές. Από το ίδιο ξύλο φτιάχνονταν και τα Μακεδονικά δόρατα που ονομάζονταν Σάρισες. Αναφορές για το φυτό και την χρήση του ξύλου του γίνονται από τον Όμηρο στην Ιλιάδα, τον Θεόφραστο και τον Ξενοφώντα.
Tα πιο γερά γκλιτσόξυλα των τσοπάνων γίνονται από νεαρούς βλαστούς κρανιάς. Κρανίσιες βέργες χρησιμοποιούσαν και οι δάσκαλοι. “Ακάρδιον και στερεόν όλον, όμοιον κέρατι την πυκνότητα και την ισχύν”, χαρακτηρίζει το κρανόξυλο ο Διοσκουρίδης. Από ξύλο κρανιάς κατασκευάστηκε ο Δούρειος Ίππος της Τροίας. Κρανίσια ήταν τα δόρατα των αρχαίων θηρευτών και των πολεμιστών του Μεγ. Αλεξάνδρου, ενώ από το σκληρό ξύλο της κρανιάς κατασκευάζονται διάφορα μικροαντικείμενα.
Μια από τις σημαντικότερες χρήσεις της κρανιάς είναι ότι αποτελεί όμορφο καλλωπιστικό φυτό, αφού ανθίζει μέσα στο χειμώνα, ενώ και την περίοδο ωρίμανσης των καρπών είναι εξαιρετικά ελκυστική.
Πηγές: mokro
http://www.fytokomia.gr
Επιμέλεια-Ανάρτηση: Τάκης Ευθυμίου