Η ιστορία της Παναγιάς Δομοκού
Απόσπασμα από το βιβλίο του Δημήτρη Β. Καρέλη «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας - Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ και του ΔΟΜΟΚΟΥ»
Η Παναγιά Δομοκού, βρίσκεται στο οροπέδιο της πρώην λίμνης Ξυνιάδος, 44 χιλιόμετρα από την Λαμία και περίπου 15 από το Δομοκό. Με μέσο υψόμετρο 533 μέτρα και έκταση 11.537 στρέμματα, είναι χτισμένη στην βόρεια πλευρά της Όθρης στους πρόποδες του Ξεροβουνιού και στις όχθες της άλλοτε πανέμορφης λίμνης Ξυνιάδος. Η αναφορά δωρητών στην Ιερά Μονή της Ρεντίνας στις μετά το 1640 στις μεταγενέστερες εγγραφές και στα φ.16α-17α από την «Παναγία του Δομοκού» μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο οικισμός πιθανόν δημιουργήθηκε μετά την ημερομηνία αυτή και πάντως πριν το 19ο αιώνα.«…Μπορούμε σίγουρα να πούμε ότι οι οικισμοί Αγά (Σπερχειάδα), Δυο Βουνά, Μαβρίλον (Μαυρίλο), Μπουφλιανά (Μπρούφλιανη), Παναγία του Δομοκού, Προφήτης Ηλίας (απροσδιόριστος) δημιουργήθηκαν μετά το 1640 και πριν τον 19ο αιώνα, χωρίς να είμαστε σε θέση να ορίσουμε ακριβέστερα το χρονικό σημείο», («Οι οικισμοί της Φθιώτιδας στην πρόθεση της Μονής της Ρεντίνας», Β. Κ. Σπανός).
Στην πολύτιμη αναφορά του Αργύρη Φιλιππίδη Πηλιορείτη περιηγητή κατά το έτος 1805, βρίσκουμε σημαντική αναφορά και στην Παναγιά: «Πλησίον δε αυτού, δυτικά τής λίμνης είναι ή Παναγία, χωρίον και αυτό Χριστιανικόν. Οι εγκάτοικοι και εδώ ζουν ως τα λοιπά χωρία, οπού είπομεν. Είναι όμως φιλανθρωπότεροι των άλλων, ψωμοδόται, λυπούνται τον κάθε άνθρωπον. Είχεν και αυτό το χωρίον έως εκατό σπίτια. Εδώ οι πρωτεύοντες και οι ιερείς των αγαπούν τα «Εκκλησιαστικά» δηλαδή συντρέχουν εις την Εκκλησίαν, έxoυν ήθη καλλίτερα, αγαπούν τον κάθε προκομένον και ερωτούν εκείνα, όπου δεν ξέρουν, να μάθουν». Η ιστορία της λοιπόν ανάγεται περί τα μέσα του 18ου αιώνα οπότε βρίσκουμε αναφορές για τον οικισμό που τότε βρισκόταν στην πλαγιά του βουνού περί τα πεντακόσια μέτρα πάνω από το σημερινό στρατόπεδο. Το σημείο σήμερα ονομάζεται «Παλαιοχώρι» και βρίσκουμε εκεί υπολείμματα του παλιού οικισμού που προφανώς μεταφέρθηκε στο σημερινή Παναγιά στις αρχές του 20ου αιώνα και τη δεκαετία του 1900.
Τότε ο τσιφλικάς που αγόρασε την περιοχή για εκμετάλλευση, Σπυρίδων Μυρεσιώτης από την Ευρυτανία, πήρε σε δημοπρασία την διαχείριση της αλιείας της λίμνης και ζητούσε εργατικά χέρια. Ο Σπυρίδων Μυρεσιώτης κράτησε στην κατοχή του την γη της ευρύτερης περιοχής της Παναγιάς ως τα μέσα της δεκαετίας του ΄20 (1926) οπότε και την πούλησε στους κατοίκους της. Το χωριό υδρευόταν και αρδευόταν από την πηγή «Μάτι» στον Πλάτανο της Παναγιάς από την οποία έφερναν το νερό με τα ζώα ή στην πλάτη τους, ακολουθώντας το παλιό πέτρινο καλντερίμι. Κατά μια εκδοχή αυτή ίσως ήταν η περίφημη «πηγή της Στύγας» που γιάτρευαν τις πληγές τους οι ημίθεοι και στην οποία η Θέτιδα εμβάπτισε τον νεογέννητο γιο της τον ημίθεο Αχιλλέα για να τον κάνει αθάνατο.
Στη συμβολή των δρόμων κοντά στο σημερινό πρατήριο καύσιμων Β.Α. του πλατάνου υπάρχουν τα ερείπια μιας μικρής εκκλησίας. Η παράδοση θέλει τους αδελφούς Κύριλλο & Μεθόδιο να έχουν ξεκουραστεί στον πλάτανο και στην πηγή ένα ταξίδι τους προς την νότια Ελλάδα (τα δύο αδέλφια καταγόντουσαν από την Θεσσαλονίκη). Ο Κύριλλος γεννήθηκε το 827 μ. Χ. και ο Μεθόδιος το 815 μ.Χ. και ήταν αυτοί που ο πατριάρχης Φώτιος επέλεξε να στείλει στους Σλάβους με σκοπό την υποστήριξη της χριστιανικής πίστης εναντίον του ιουδαϊσμού και μωαμεθανισμού. Η Αποστολή πέτυχε το έργο της, προόδευσε δε με ιδιαίτερα γρήγορο βηματισμό. Πολύ αργότερα όταν η εκκλησία μας έκανε άγιους τους δυο αδελφούς οι κάτοικοι της Παναγιάς έκτισαν εκκλησία προς τιμή τους στην πιο πάνω θέση. Η αγιογράφηση του ναού έγινε από βυζαντινούς περιπλανώμενους αγιογράφους, το δε δάπεδο του ναού ήταν βυζαντινό ψηφιδωτό.
Στο εκκλησάκι αυτό τελούνταν όλες οι λειτουργίες και οι ακολουθίες τα δε καντήλια του δεν σβήνανε ποτέ. Τα εγκαίνια της εκκλησίας έκανε ο δραστήριος επίσκοπος Θαυμακού (Δομοκού) Συμεών (1218-1228). Μετά την εξέγερση του Δομοκού (1878) εναντίον των Τούρκων, εκείνοι στο πέρασμα τους γκρέμισαν εκ θεμελίων το ναό καταστρέφοντας τα πάντα. Πολλά χρόνια αργότερα όταν η εταιρία που εκμεταλλευόταν το Μεταλλείο Ομβριακής κατασκεύαζε μικρή σιδηροδρομική γραμμή («γραμμή Ντεκοβίλ») για να μεταφέρει το μετάλλευμα στο σιδηροδρομικό σταθμό αγγείων ανακάλυψαν μέρος απ το ψηφιδωτό δάπεδο του ναού με δικέφαλο αετό (μαρτυρία Φωτίου Παπαντώνη). Κάτω από το παλιό χωριό, δίπλα σε πολύ παλιό Εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου που δεν υπάρχει σήμερα, διακόσια μέτρα κάτω από το στρατόπεδο, υπήρχε άλλη πηγή («Μάτι») με πολύ δροσερό πόσιμο νερό. Η εκκλησία του στρατοπέδου χτίστηκε σε ανάμνηση του παλιού «Αγίου Δημητρίου» και γι’ αυτό πήρε το όνομά του. Το χωριό έως τότε ήταν μικρό και παρέμενε οικισμός της Ομβριακής.
Το 1950 εποίκησαν το χωριό περίπου τριάντα οικογένειες νομάδων Σαρακατσαναίων οι οποίοι μαζί με τους αυτόχθονες κατοίκους, που αριθμούσαν περί τις σαράντα, αποτέλεσαν μια εύρωστη και υγιή κοινότητα με πάνω από εβδομήντα οικογενειών. Οι κάτοικοι ασχολούνταν με την κτηνοτροφία αλλά και τη γεωργία, υπήρχαν όμως και δέκα οικογένειες ψαράδων καθώς επίσης και τέσσερις «Κυραντζήδες», μεταπωλητές δηλαδή των ψαριών στην Θεσσαλία και αλλού. Κατά τα μέσα της δεκαετίας του πενήντα (1954) άρχισε η διανομή των αποκαλυφθέντων γαιών της αποξηρανθήσας λίμνης Ξυνιάδος, στους ψαράδες και στους ακτήμονες γεωργούς της περιοχής, δίνοντας μια άλλη διάσταση στην τοπική οικονομία η οποία όμως δεν έμελλε να έχει μεγάλη διάρκεια καθώς σήμερα τα περισσότερα εδάφη έχουν καταστεί μικρής παραγωγικότητας. Την 1-1-1967 η Παναγιά έγινε ξεχωριστή διοικητικά κοινότητα καθώς αποσπάσθηκε από την Ομβριακή με το β. δ. 1054/1965 (ΦΕΚ 243/Α’της 30-12-1965). Κατά την εφαρμογή, το 1998, του νόμου περί συνενώσεων των κοινοτήτων («Καποδίστρια»), η Παναγιά αποτέλεσε ένα από τα οκτώ Δημοτικά Διαμερίσματα του νέου Δήμου Ξυνιάδος με έδρα την Ομβριακή και ευτύχισε να εκλεγεί πρώτος Δήμαρχος ο κος Γιώργος Τσιαγκλάνης, εκ Παναγιάς και επί σειρά ετών πρόεδρος της κοινότητας αλλά και εκ των πρωτεργατών της απόσχισης από την Ομβριακή. Η ίδρυση του εργοστασίου επεξεργασίας βιομηχανικής τομάτας στην Παναγιά της βιομηχανίας «ΑΒΕΚ Δ. ΝΟΜΙΚΟΣ» (τα εγκαίνια θεμελιώσεως έγιναν στις 17 Μαΐου 1981 και το εργοστάσιο τότε είχε τη δυνατότητα επεξεργασίας 400 τόνων ημερησίως) έδωσαν μια ανάσα στους ντόπιους καλλιεργητές βιομηχανικής τομάτας αλλά και σε άλλους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής καθώς, εκτός των μονίμων εργαζομένων, εκατοντάδες εποχικοί απασχολούνται κατά την διάρκεια της συγκομιδής.
Στην Παναγιά βρίσκεται και η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Λιμνιώτισσας από την οποία πήρε προφανώς το όνομά του το χωριό και η οποία γιορτάζει ως πολιούχος την 23η Αυγούστου της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Η παράδοση αναφέρει ότι κατά τα πρώτα χρόνια της τουρκοκρατίας η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας μεταφέρθηκε από κοντινό Ναό και βυθίστηκε στα νερά της λίμνης Ξυνιάδας από τους πιστούς για να γλιτώσει την πυρπόληση και την καταστροφή, στο σημερινό «Μάτι» της Παναγιάς, κοντά στον Πλάτανο. Η εικόνα της Θεομήτορος βρέθηκε με θαυματουργό τρόπο αρκετά χρόνια αργότερα όταν κάποιος κάτοικος του χωριού ονόματι Παπαντώνης, όργωνε με τα βόδια του στην όχθη της λίμνης. Το άροτρό του σκάλωσε κάπου κι αυτός, λόγω της κόπωσης, έγειρε να ξεκουραστεί. Εκεί στον γρήγορο ύπνο του, είδε σαν όραμα την ύπαρξη της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας και αφού ξύπνησε απότομα ειδοποίησε τους συγχωριανούς του και όλοι μαζί σκάβοντας αντίκρισαν την ιερή εικόνα. Τοποθετήθηκε πρόχειρα στο σημείο όπου αργότερα χτίστηκε η Αγία Τράπεζα του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου όπου φυλάσσεται μέχρι σήμερα. Για πάρα πολλά χρόνια την ημέρα της εορτής της Εκκλησίας και της εικόνας, πλήθος πιστών συνέρεε για το ιερό προσκύνημα της στις 23 Αυγούστου κάθε χρόνο και ακολουθούσε το πανηγύρι.
Αξίζει να παρουσιάσουμε εδώ μια ξεχωριστή, τεκμηριωμένη, διεξοδική και γλαφυρή αναφορά, από τον εκδότη-δημοσιογράφο Δημήτρη Ζάχο για την Παναγιά, το αγαπημένο του χωριό:
Η Παναγιά είναι πολύ παλιό χωριό. Η περιοχή στην οποία βρίσκεται κατοικούνταν από αρχαιοτάτων χρόνων από τους Δόλοπες, άκμασε στα Βυζαντινά χρόνια και επί Τουρκοκρατίας , υπήρξε πρωτοπόρα στους αγώνες , τόσο στην έναρξη της επανάστασης στις 7-3-1878 στην επαρχία μας, όσο και αργότερα στα χρόνια του β’ Παγκοσμίου πολέμου και της Εθνικής αντίστασης. Η έρευνα του παρελθόντος της Παναγιάς και της επαρχίας μας γενικότερα επιφυλάσσει πολλές ευχάριστες εκπλήξεις, φωτίζει άγνωστες πτυχές της ιστορίας ενός σημαντικού κομματιού της Ελληνικής γης και επιβεβαιώνει το σπουδαίο ρόλο της περιοχής σε όλη τη διάρκεια της Ελληνικής Ιστορίας. Δυστυχώς οι προγονοί μας άφησαν ελάχιστα στοιχεία, με τα οποία όμως αξίζει να προσπαθήσουμε να συνθέσουμε μια ικανοποιητική εικόνα του παρελθόντος, παρά την σχεδόν παντελή έλλειψη των γραπτών πηγών αλλά και του ενδιαφέροντος για ανασκαφή και μελέτη των μνημείων που βρίσκονται στην περιοχή . Σε αυτή την πορεία της αναζήτησης πρώτος σταθμός μας δεν μπορεί παρά να είναι η Δολοπία και η αρχαία πόλη Αγγειές ή Αγγείαι ένα σπουδαιότατο κέντρο των Δολόπων που όλα δείχνουν πως βρισκόταν στην περιοχή μας. (τα όρια της Δολοπίας υπολογίζεται ότι εκτεινόταν από τη λίμνη Ξυνιάδος στα ανατολικά μέχρι τον ασπροπόταμο στα δυτικά και από τον Τυμφρηστό στα νότια μέχρι τον ποταμό Σμιγό προς το Βορά, (Θουκυδίδης-Στράβων 430,432,437).
Στον Όμηρο αναφέρεται ότι ο Φοίνικας παιδαγωγός του Αχιλλέα διοικούσε τους Δόλοπες και πως την εξουσία αυτή την είχε παραχωρήσει ο προστάτης του, Πηλέας πατέρας του Αχιλλέα. Αναφέρεται επίσης ότι η Θέτιδα μητέρα του Αχιλλέα τον «βάπτισε» για να τον κάνει αθάνατο, στα φοβερά νερά της Στυγός που χυνόταν στη λίμνη Ξυνιάδος και αυτά τα νερά είναι το σημερινό «μάτι», η πηγή που υδρεύεται η Παναγιά.(Ι.480-484 μετ. Ο. Κομνηνού-Κακριδή εκδ. Ι. Ζαχαρόπουλος) Κοντά μας λοιπόν βρισκόταν το Βασίλειο του Πηλέα και κατά κάποιο τρόπο εξουσίαζε τους Δόλοπες όπως και τους Μαλιείς. Στο αμφικτιονικό συνέδριο των Ελλήνων Δόλοπας εστάλη ως εκπρόσωπος στους Δελφούς κατά το διάστημα 130-129 π.χ. και 117-116 π.χ. και ήταν Αγγειάτης σύμφωνα με τις σωζόμενες επιγραφές. Το 344 π.Χ. προσχώρησαν στο Μακεδόνα βασιλέα Φίλιππο το β’, ενώ αργότερα συμμάχησαν με τους Αθηναίους (323-322π.Χ.) στο Λαμιακό πόλεμο. Τα επόμενα 120 χρόνια επειδή έγιναν σύμμαχοι των Μακεδόνων οι Αιτωλοί τους επιτέθηκαν και κατέλαβαν τις σημαντικότερες πόλεις Κτιμένη και Αγγείες. Το 279 π.Χ. Κέλτες και Γαλάτες με αρχηγό το Βρένο κατέβηκαν στη Θεσσαλία. Δόλοπες και Αθηναίοι με το στρατηγό τους Κάλλιππο και κάτοικοι των γύρω περιοχών τους περίμεναν και τους αφάνισαν. Οι Ρωμαίοι που είχαν ήδη εμφανιστεί στο προσκήνιο της Ιστορίας κατάφεραν να υποτάξουν τους Δόλοπες το 197 π.χ. τελευταία φορά που πηγές μαρτυρούν κάτι γι’ αυτούς είναι το 27 π. Χ. , όταν ο Οκτάβιος αποφάσισε την προσάρτησή τους στην επαρχία της Μακεδονίας.
Η πρώτη μάχη που δώσανε οι Δόλοπες με τους Ρωμαίους λέγεται ότι έγινε κοντά στην Παναγιά στη θέση ράχη κοντά στο μάτι την σημερινή πηγή του χωριού. Εκεί βρέθηκαν παλαιότερα σιδερένιες αιχμές δοράτων, τμήματα ξιφών, ασπίδες, και αγγεία από πηλό. Όσον αφορά το πλήθος των αντικειμένων και μνημείων που περιμένουν την αρχαιολογική σκαπάνη προκειμένου να φωτιστεί το παρελθόν του τόπου, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν ξεχωριστές ιστορίες που φτάνουν σε μας μεταφερόμενες από γενιά σε γενιά και είναι πολλές. Αναφέρω μερικές: Ο θολωτός τάφος του Έλληνα, ο χώρος και τα νερά που έγινε αθάνατος ο Αχιλλέας, η μάχη με τους Γαλάτες και τους Κέλτες, το πέρασμα του Οκτάβιου, η διδασκαλία στον Πλάτανο του Μεθόδιου και του Κύριλλου, η εύρεση της εικόνας με την Παναγία τη Λιμνιώτισσα, το παλιό εκκλησάκι στη θέση νησιά που στα ερείπιά του κρύβει ψηφιδωτό με τον βυζαντινό δικέφαλο αετό , η αδελφοποίηση της Παναγιάς με την Άνω Αγόριανη και άλλες πολλές. Η περιοχή μας πέρασε στην κατοχή των Τούρκων πριν την πτώση της Κωνσταντινούπολης, όταν ο Μουράτ ο β΄ κατέλαβε τη Θεσσαλία (1421-1451). Κρίνω απαραίτητο να κάνω μια αναφορά στη συνθήκη του Ταμασίου (κοινότητα στις υπώρειες του Κατάχλωρου) η οποία υπογράφτηκε το 1525 μεταξύ του Βεϊλέρ Μπέη (αρχιστρατήγου στη Ρούμελη διορισμένου από το σουλτάνο Σουλεϊμάν) και των Ελλήνων της περιοχής. Ο Βεϊλέρ Μπέης είχε σταλεί στη περιοχή με διαταγή να την υποτάξει , να φτάσει μέχρι τα Άγραφα και να καταγραφεί στους Τουρκικούς φορολογικούς καταλόγους.
Ο αρχιστράτηγος εκτιμώντας ότι θα ήταν πολύ δύσκολο να θέσει υπό τον έλεγχό του τους κατοίκους της περιοχής και κυρίως τους Αγραφιώτες οι οποίοι είχαν συνηθίσει να ζούνε ελεύθεροι πάνω στα απάτητα βουνά, προτίμησε να συνθηκολογήσει μαζί τους και να υπογράψει την παραπάνω συνθήκη παραχωρώντας ουσιαστικά στην περιοχή αυτονομία. Στη Παναγιά δημιουργήθηκε τότε Τουρκικό Φυλάκιο στους πρόποδες του Ξεροβουνίου. Ο ιστορικός και φιλέλληνας Pougyeuille, απεσταλμένος του Ναπολέοντα –έμεινε πολλά χρόνια στην αυλή του Αλή Πασά και γύρισε όλη την Ελλάδα- έγραψε την ιστορία της Ελληνικής επανάστασης. Αναφέρει λοιπόν ότι το χωριό Παναγιά λεγόταν «Ακρολιμνιά της Παναγιάς» και γινόταν μεγάλο παζάρι εκεί, που το έλεγαν Παναγιά-παζάρ. Το μέρος κατοικούνταν από 300 οικογένειες Ελλήνων και 70 οικογένειες Τούρκων. Η ιστορία του χωριού Παναγιά, είναι πολύ συνδεδεμένη με την Παναγία μας τη μητέρα του Χριστού και υπήρχε εκκλησία Βυζαντινή αφιερωμένη σ’ Αυτήν. Οι Τούρκοι την σεβόντουσαν μέχρι τον ατυχή πόλεμο του 1897 που την έκαψαν. Η περιοχή μας δεν είχε συμπεριληφθεί στο νεοσύστατο κράτος μετά την επανάσταση του 1821 όπως είναι γνωστό. Ωστόσο οι αγώνες συνεχίστηκαν: Στη Μονή Ρεντίνας κατέφυγαν αγωνιστές της ανεξαρτησίας όπως ο Παπακώστας Τζαμάλης, ο Β. Μπαλατσάς, οι Παπαντώνης και Δήμος Ζάχος απ’ την Παναγιά, Κουτσουκαίοι και Τσιριμωκαίοι απ’ την Καίτσα κ.ά. που ηγήθηκαν απελευθερωτικών κινημάτων και στη Στερεά Ελλάδα.
Στις 19 Φεβρουαρίου 1854 οι αγωνιστές Νάκος Ρεντινιώτης, Γ. Καραγκούνης μαζί με άλλους αγωνιστές της περιοχής κατεδίωξαν την Αλβανική φρουρά, ύψωσαν τη σημαία της επανάστασης και μοίρασαν προκήρυξη . Οι οπλαρχηγοί Χαμ Χουγιάν και Κυριάκου οχυρώθηκαν στο μοναστήρι και από εκεί απέκρουσαν τις δυνάμεις των Τούρκων. Η Μονή υπέστη ζημιές και ερειπώθηκε τελικά μέχρι το 1867 όταν οι περιοχή μας μαζί με τα Άγραφα ξεσηκώθηκαν και πάλι. Τότε απεστάλη ο Χαλίλ Πασάς που πέρασε απ’ το Δομοκό ανεβαίνοντας προς τη Ρεντίνα για να καταστείλει την εξέγερση. Οι εξεγερθέντες μαζί με τους δικούς μας οπλαρχηγούς Ευάγγελο Κατσιούλα και Κων|νο Καραστάθη κλείστηκαν στη Μονή, γεγονός που καταγράφεται σε χρονογράφημα στο νάρθηκα του Αγίου Γεωργίου της Ρεντίνας. Στις 7-3-1878 σχηματίστηκε στο Παλαμά Δομοκού «επαναστατική διοίκηση» με σκοπό την απελευθέρωση και όλα τα χωριά μας πήραν τα όπλα. Στις 8 Αυγούστου 1881 ύστερα από σκλαβιά 488 χρόνων ήρθε η Λευτεριά στην επαρχία μας. Κατά την διάρκεια του 20ου αιώνα η Παναγιά συνέχισε την πορεία της ως ένας εύπορος συνοικισμός (υπαγόταν στο Δήμο Ξυνιάδος και μετέπειτα στην κοινότητα Ομβριακής) λόγω της κτηνοτροφίας εξασφαλίζοντας επάρκεια σε κτηνοτροφικά προϊόντα και σχετική ευημερία. Οι κάτοικοι ασχολούνταν καλλιεργώντας τα λίγα χωράφια τους τελικά μέχρι να αποξηρανθεί η λίμνη Ξυνιάδος καταφέρνοντας να εξασφαλίσουν το σιτάρι τους μέχρι να έρθει η καινούργια σοδιά. Την ήρεμη ζωή του χωριού ήρθε να διαταράξει ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος, η κατοχή και ο εμφύλιος με τις γνωστές συνέπειές του. Η Ιστορική Παναγιά που συνέχισε για τόσους αιώνες την πορεία της παρέμεινε, αν και βαριά λαβωμένη, ζωντανή. Η γνώση και προβολή της ιστορίας της μικρής Παναγιάς και της επαρχίας μας γενικότερα ας αποτελέσει ένα μικρό λιθαράκι στον αγώνα ενάντια στη λήθη και την εγκατάλειψη, έναν αγώνα ενάντια στο ρεύμα, ο οποίος μπορεί τελικά να μας βοηθήσει όλους να συνεχίσουμε την πορεία μας στο χρόνο αλώβητοι σε προσωπικό και εθνικό επίπεδο.
Πρόεδροι κοινότητας διετέλεσαν: Γεώργιος Τσιαγκλάνης 2) Χρήστος Ζάχος 3) Αθανάσιος Πέτσας 4) Τσιαγκλάνης Γεώργιος 5) Τσαμασιώτης Γεώργιος 6) Παπαχρίστου Κων/νος 7) Παπαντώνης Αθ. Χρήστος 8) Τσαμασιώτης Ιωάννης 9) Τσαγκλάνης Γεώργιος.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Δημήτρη Β. Καρέλη «Η γη που γεννήθηκε ο Έλληνας - Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ και του ΔΟΜΟΚΟΥ», Copyright © 2013, (Δείτε εδώ)
Δείτε επίσης
Η Παναγία η «Λιμνιώτισσα» στην Παναγιά Δομοκού
.jpg)