Με την αφαίρεση τριών σειρών από τους πωρόλιθους του τοίχου σφράγισης, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, αποκαλύφθηκαν ολόκληρες οι Καρυάτιδες, οι οποίες έχουν ύψος 2,27μ. Φορούν ποδήρη χιτώνα και μακρύ κροσσωτό ιμάτιο με πλούσιες πτυχώσεις. (Φωτο 1, 2). Φέρουν κοθόρνους, οι οποίοι είναι διακοσμημένοι με κόκκινο και κίτρινο χρώμα, ενώ τα ακροδάχτυλα των ποδιών τους έχουν αποδοθεί με εξαιρετική λεπτομέρεια. (Φωτο 3, 4).
Στέκονται επάνω σε μαρμάρινα βάθρα μήκους 1,33μ. και πλάτους 0,68μ., τα οποία έχουν αποκαλυφθεί, προς το παρόν, σε ύψος περίπου 0,30μ. (Φωτο 5). Η όψη των βάθρων είναι διαμορφωμένη με στέψεις και ορθοστάτες. Ακολουθούν δηλαδή, τον τύπο της μαρμάρινης επένδυσης των τοίχων όλων των θαλάμων. Η απόσταση μεταξύ των δύο βάθρων είναι 1,68μ., όσο και το θυραίο άνοιγμα του πρώτου διαφραγματικού τοίχου με τις Σφίγγες. (Φωτο 6, σχέδιο). Στην επιφάνεια του βάθρου της ανατολικής Καρυάτιδος, διακρίνεται κόκκινο χρώμα. Επίσης, κατά την αφαίρεση της αμμώδους επίχωσης πλησίον των Καρυάτιδων βρέθηκαν τμήματα των χεριών τους.
Στον τρίτο χώρο πραγματοποιήθηκε γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος, με χειροκίνητο γεωτρύπανο, σε προεπιλεγμένες θέσεις. (Φωτο 7). Έτσι, εντοπίστηκε μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ. , στο βόρειο τοίχο του. (Φωτο 8).
Στον ίδιο χώρο πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις ως προς την περιεκτικότητα του αέρα, στο εσωτερικό του και προέκυψε ότι η περιεκτικότητα σε στοιχεία οξυγόνου και μονοξειδίου του άνθρακα βρίσκεται σε κανονικά επίπεδα. Αυξημένη είναι μόνο η σχετική υγρασία (87%), ενώ η θερμοκρασία κυμαίνεται από 21,5 – 22,70C.
Οι παραπάνω συνθήκες του μικροκλίματος του τρίτου χώρου δεν δημιουργούν κανένα πρόβλημα στους εργαζόμενους στο εσωτερικό του.
Τεχνικές εργασίες
Η πρόσβαση στον τρίτο χώρο του μνημείου για την τοποθέτηση αντιστήριξης- υποστύλωσης και η συνέχιση της ανασκαφικής διαδικασίας προετοιμάζεται συστηματικά με παράλληλες ενέργειες , οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη.
Αποφασίστηκε από την διεπιστημονική ομάδα η είσοδος στον τρίτο χώρο, να μην γίνει από την οπή στο άνω δυτικό μέρος του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, αλλά διά της αρχαίας εισόδου. (Φωτο 9). Επομένως, πριν από οποιαδήποτε άλλη εργασία θα αφαιρεθεί επίχωση από τον δεύτερο χώρο, θα απομακρυνθεί το πεσμένο τμήμα του υπέρθυρου και θα υποστυλωθεί το θύρωμα μεταξύ δεύτερου και τρίτου χώρου, με ξύλινα στοιχεία. (Φωτο 10).
Θα ενισχυθεί η αντιστήριξη στο δεύτερο χώρο, σε κατώτερη στάθμη, ώστε να αναληφθούν οι πρόσθετες εξωτερικές ωθήσεις γαιών, μετά από την απομάκρυνση της επίχωσής του.
Προετοιμάζεται δάπεδο εργασίας, με την απομάκρυνση χώματος από τον δεύτερο χώρο, ώστε να είναι δυνατή η είσοδος μεγάλου μήκους μεταλλικών στοιχείων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου. Επίσης θα αφαιρεθούν πρόσθετοι λίθοι από τον τοίχο σφράγισης, μπροστά από τις Καρυάτιδες, για την τοποθέτηση της μεταφορικής ταινίας απομάκρυνσης χώματος και της γερανογέφυρας μεταφοράς λίθων, από τον τρίτο χώρο. (Φωτο 11).
Απομάκρυνση χώματος, κατά 1μ., από τον πρώτο χώρο (σχεδόν ως το δάπεδο) και επέκταση της αντιστήριξης και υποστύλωσης του, επίσης λόγω της αλλαγής στάθμης της εσωτερικής επίχωσης.
Οι εργασίες καταβιβασμού της επίχωσης, εξωτερικά και πάνω ακριβώς από το μνημείο, θα πραγματοποιηθούν μετά την πρώτη φάση προσωρινής αντιστήριξης-υποστύλωσης του τρίτου χώρου, πριν δηλαδή, να ξεκινήσει η απομάκρυνση της επίχωσης.
Είναι σε εξέλιξη η μελέτη των μέτρων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου, ώστε να καθορισθούν οι ποσότητες και οι θέσεις τοποθέτησης των στοιχείων αντιστήριξης-υποστύλωσης, καθώς και οι φάσεις τοποθέτησης, σε συνάρτηση με την ανασκαφική εργασία.
Για την αντιμετώπιση της απορροής των ομβρίων, από την περιοχή του μνημείου, σχεδιάστηκε η τοποθέτηση αγωγού, κατά μήκος της μεγάλης αύλακας, έξω από τον περίβολο.
Πραγματοποιείται γεωτεχνική έρευνα στην περιοχή του μνημείου για την διαπίστωση της σύστασης και των γεωτεχνικών ιδιοτήτων των απαντώμενων γεωϋλικών. Η έρευνα θα γίνει με επαρκή αριθμό γεωτρήσεων και εργαστηριακών δοκιμών.
Στέκονται επάνω σε μαρμάρινα βάθρα μήκους 1,33μ. και πλάτους 0,68μ., τα οποία έχουν αποκαλυφθεί, προς το παρόν, σε ύψος περίπου 0,30μ. (Φωτο 5). Η όψη των βάθρων είναι διαμορφωμένη με στέψεις και ορθοστάτες. Ακολουθούν δηλαδή, τον τύπο της μαρμάρινης επένδυσης των τοίχων όλων των θαλάμων. Η απόσταση μεταξύ των δύο βάθρων είναι 1,68μ., όσο και το θυραίο άνοιγμα του πρώτου διαφραγματικού τοίχου με τις Σφίγγες. (Φωτο 6, σχέδιο). Στην επιφάνεια του βάθρου της ανατολικής Καρυάτιδος, διακρίνεται κόκκινο χρώμα. Επίσης, κατά την αφαίρεση της αμμώδους επίχωσης πλησίον των Καρυάτιδων βρέθηκαν τμήματα των χεριών τους.
Στον τρίτο χώρο πραγματοποιήθηκε γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος, με χειροκίνητο γεωτρύπανο, σε προεπιλεγμένες θέσεις. (Φωτο 7). Έτσι, εντοπίστηκε μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ. , στο βόρειο τοίχο του. (Φωτο 8).
Στον ίδιο χώρο πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις ως προς την περιεκτικότητα του αέρα, στο εσωτερικό του και προέκυψε ότι η περιεκτικότητα σε στοιχεία οξυγόνου και μονοξειδίου του άνθρακα βρίσκεται σε κανονικά επίπεδα. Αυξημένη είναι μόνο η σχετική υγρασία (87%), ενώ η θερμοκρασία κυμαίνεται από 21,5 – 22,70C.
Οι παραπάνω συνθήκες του μικροκλίματος του τρίτου χώρου δεν δημιουργούν κανένα πρόβλημα στους εργαζόμενους στο εσωτερικό του.
Τεχνικές εργασίες
Η πρόσβαση στον τρίτο χώρο του μνημείου για την τοποθέτηση αντιστήριξης- υποστύλωσης και η συνέχιση της ανασκαφικής διαδικασίας προετοιμάζεται συστηματικά με παράλληλες ενέργειες , οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη.
Αποφασίστηκε από την διεπιστημονική ομάδα η είσοδος στον τρίτο χώρο, να μην γίνει από την οπή στο άνω δυτικό μέρος του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, αλλά διά της αρχαίας εισόδου. (Φωτο 9). Επομένως, πριν από οποιαδήποτε άλλη εργασία θα αφαιρεθεί επίχωση από τον δεύτερο χώρο, θα απομακρυνθεί το πεσμένο τμήμα του υπέρθυρου και θα υποστυλωθεί το θύρωμα μεταξύ δεύτερου και τρίτου χώρου, με ξύλινα στοιχεία. (Φωτο 10).
Θα ενισχυθεί η αντιστήριξη στο δεύτερο χώρο, σε κατώτερη στάθμη, ώστε να αναληφθούν οι πρόσθετες εξωτερικές ωθήσεις γαιών, μετά από την απομάκρυνση της επίχωσής του.
Προετοιμάζεται δάπεδο εργασίας, με την απομάκρυνση χώματος από τον δεύτερο χώρο, ώστε να είναι δυνατή η είσοδος μεγάλου μήκους μεταλλικών στοιχείων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου. Επίσης θα αφαιρεθούν πρόσθετοι λίθοι από τον τοίχο σφράγισης, μπροστά από τις Καρυάτιδες, για την τοποθέτηση της μεταφορικής ταινίας απομάκρυνσης χώματος και της γερανογέφυρας μεταφοράς λίθων, από τον τρίτο χώρο. (Φωτο 11).
Απομάκρυνση χώματος, κατά 1μ., από τον πρώτο χώρο (σχεδόν ως το δάπεδο) και επέκταση της αντιστήριξης και υποστύλωσης του, επίσης λόγω της αλλαγής στάθμης της εσωτερικής επίχωσης.
Οι εργασίες καταβιβασμού της επίχωσης, εξωτερικά και πάνω ακριβώς από το μνημείο, θα πραγματοποιηθούν μετά την πρώτη φάση προσωρινής αντιστήριξης-υποστύλωσης του τρίτου χώρου, πριν δηλαδή, να ξεκινήσει η απομάκρυνση της επίχωσης.
Είναι σε εξέλιξη η μελέτη των μέτρων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου, ώστε να καθορισθούν οι ποσότητες και οι θέσεις τοποθέτησης των στοιχείων αντιστήριξης-υποστύλωσης, καθώς και οι φάσεις τοποθέτησης, σε συνάρτηση με την ανασκαφική εργασία.
Για την αντιμετώπιση της απορροής των ομβρίων, από την περιοχή του μνημείου, σχεδιάστηκε η τοποθέτηση αγωγού, κατά μήκος της μεγάλης αύλακας, έξω από τον περίβολο.
Πραγματοποιείται γεωτεχνική έρευνα στην περιοχή του μνημείου για την διαπίστωση της σύστασης και των γεωτεχνικών ιδιοτήτων των απαντώμενων γεωϋλικών. Η έρευνα θα γίνει με επαρκή αριθμό γεωτρήσεων και εργαστηριακών δοκιμών.
