Αυτοκινητόδρομος Ε-65: Ευκαιρία και όχι καταστροφή για το
Δήμο Δομοκού
Τα τρία (3) εναλλακτικά σχέδια για την κατασκευή του έργου, που παρουσιάστηκαν αρχικά, δεν αξιολογήθηκαν σωστά, με αποτέλεσμα και λόγω της διάστασης απόψεων, να επιλεγεί τελικά η «δυτική» πρόταση. Οι άλλες δύο προτάσεις διέλευσης από το δήμο, με έξοδο - αστικό κόμβο στο ύψος του Δομοκού, ήταν η «ανατολική», που θα περνούσε δίπλα από τον Παλαμά και θα κατέληγε στον κάμπο της Θεσσαλιώτιδας, δεξιά του Πουρναρίου και η «κεντρική», παράλληλη με το σημερινό άξονα Λαμίας – Δομοκού, η παλαιά Εθνική οδός Αθηνών – Θεσσαλονίκης, κατά τη γνώμη μου η πιο συμφέρουσα για το δήμο Δομοκού.
Ωστόσο, όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν. Το έργο πραγματοποιείται ήδη, καθώς έχει δοθεί στην κυκλοφορία το κεντρικό τμήμα του (Ξυνιάδα-Τρίκαλα), ενώ έπονται σχετικά σύντομα, τα άλλα δύο, το νότιο, από Λαμία ως τον αστικό κόμβο Ξυνιάδας, ο οποίος θα εξυπηρετεί το δήμο Δομοκού, και το βόρειο τμήμα, που θα ενώνει ουσιαστικά την Εθνική οδό Αθηνών – Θεσσαλονίκης με την Εγνατία οδό.
Η άποψη περί «καταστροφικών» συνεπειών για το Δομοκό, από την δημιουργία του νέου αυτοκινητοδρόμου, ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, ενώνει την νότια και κεντρική Ελλάδα με την Ήπειρο και τη Δυτική Μακεδονία, έντεκα νομούς και τέσσερις περιφέρειες, είναι προφανέστατα, παντελώς ανυπόστατη.
Οι προοπτικές ανάπτυξης που δημιουργούνται με την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου κεντρικής Ελλάδας Ε-65 και γενικά το υπόβαθρο των οδικών υποδομών, εκτός της περιφερειακής και εθνικής, έχουν και τεράστια τοπική σημασία.
Κατ’ αρχάς, η μείωση της χρονοαπόστασης είναι η κυριότερη μεταβολή, με πολύ θετικά παράγωγα αποτελέσματα, καθώς μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη και όχι στο μαρασμό της περιοχής, υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνουν και άλλες, πρόσθετες και παράλληλες υποδομές και ενέργειες.
Τα κοινωνικά οφέλη είναι προφανή, για τον μόνιμο πληθυσμό, αλλά και τους επισκέπτες της περιοχής. Η ταχύτερη και απρόσκοπτη πρόσβαση σε υπηρεσίες, όπως η υγειονομική περίθαλψη (νοσοκομεία, γιατρούς), ιδιαίτερα σε δύσκολες περιπτώσεις, όπου αποδεικνύεται σωτήρια. Επιπρόσθετα, η κάλυψη της αδήριτης ανάγκης μετακίνησης για την προμήθεια - αγορά αγαθών, υπηρεσιών ή αναψυχής, είναι ένα ακόμη κοινωνικό όφελος.
Η μείωση κατά πολύ του χρόνου πρόσβασης στη Λαμία και στην Αθήνα, αλλά και δυνατότητα πρόσβασης πλέον σε πολύ σύντομο χρόνο, σε τουριστικές περιοχές της Ηπείρου (Μέτσοβο, Ιωάννινα, Ζαγοροχώρια κλπ), της Δυτικής Μακεδονίας (Γρεβενά, Καστοριά κλπ), της Θεσσαλίας (Μετέωρα, Λίμνη Πλαστήρα, Ελάτη) και της Στερεάς Ελλάδας (Καρπενήσι, Καμένα Βούρλα, Δελφοί κλπ), με μέσο όρο την μιάμιση ώρα, θα μπορούσε να καταστήσει πόλο έλξης την περιοχή μας, ως ορμητήριο για τους επισκέπτες και τους δημότες του Δομοκού.
Το μοναδικό «μειονέκτημα» είναι η διακοπή διέλευσης των διερχόμενων
αυτοκινήτων από τον περιφερειακό δρόμο, κίνηση η οποία τροφοδοτούσε αρκετά περιφερειακά
καταστήματα με πελατεία και ίσως ένα σεβαστό εισόδημα.
Αναμφισβήτητα, οι μεταφορικές υποδομές είναι ένα τεράστιο εργαλείο για την οικονομική ανάπτυξη μιας περιοχής. Τα κέντρα κατανάλωσης γίνονται πλέον περισσότερα και ευκολοπροσβάσιμα, ενώ η διάθεση της παραγωγής μπορεί να γίνεται σε ανταγωνιστικές τιμές. Τα πολλά και εξαιρετικά αγροτικά προϊόντα, μερικά εξ αυτών ΠΟΠ (προϊόντα ονομασίας προέλευσης), όπως το κατίκι Δομοκού και οι φακές Βουζίου, αλλά και τα θαυμαστά κρασιά που παράγονται στην περιοχή του Δομοκού, θα μπορούσαν να αποτελέσουν εφαλτήριο ανάπτυξης του τόπου.
Επίσης, η προσπελασιμότητα της περιοχής, θα μπορούσε
επιπροσθέτως, να επιφέρει τουριστικές ροές, καθώς τα φυσικά και πολιτιστικά
στοιχεία, που αποτελούν την «πρώτη ύλη» της τουριστικής βιομηχανίας, αφθονούν
στην περιοχή. Αρχαίες πόλεις και ακροπόλεις (Θαυμακών, Μελιταίας, Ελλάδος, Πρόερνας,
Φιλιαδώνας, Ξυνιών, Εκκάρας, Αγγειών, Πύρρας ή Ερινεού κλπ), με μεγάλη,
αυθεντική και πλούσια ιστορία, πανέμορφα μικρά και μεγαλύτερα δάση για πεζοπορίες
και υγιεινούς περιπάτους, ιστορικοί θρησκευτικοί προορισμοί (Μονή Ελεούσης Ξυνιάδος,
Άγιος Αθανάσιος Ομβριακής, Αγία Τριάδα Μελιταίας κλπ), εξαίρετα τοπικά προϊόντα,
γευστικότατες γαστρονομικές προτάσεις και ένας ατέλειωτος ακόμη κατάλογος, μας περιμένουν
να τ’ ανακαλύψουμε. Επιπλέον, η περιοχή, δύναται να προβληθεί ως «μήτρα» γέννησης
του Έλληνα, του γενάρχη των Ελλήνων και μέρος του ένδοξου βασιλείου του Αχιλλέα
και του παλαιού πελασγικού φύλου των Δολόπων.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να εκμεταλλευτεί η περιοχή τα αδιαμφισβήτητα οφέλη από την κατασκευή του Ε-65, είναι να το πιστέψουμε εμείς οι ίδιοι. Επιβάλλεται λοιπόν η συστράτευση όλων των κοινωνικών, διοικητικών, οικονομικών και πολιτισμικών παραγόντων, για την άμεση βελτίωση των απαιτούμενων υλικών υποδομών, αλλά και η δημιουργία του θεσμικού υπόβαθρου, το οποίο θα απέδιδε άμεσα αρίστους καρπούς. Όσο εύκολη και απρόσκοπτη κι αν είναι η προσβασιμότητα ενός τόπου, δεν μπορεί από μόνη της να προσεγγίσει κατοίκους, επισκέπτες ή επενδυτές.
Για να επισκεφτεί κάποιος ένα τόπο, δεν αρκεί η αγάπη του γι’ αυτόν, θα πρέπει να συνυπάρχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις, για να γίνει δυνατός πόλος έλξης.
Πρέπει να γνωρίζει πως έχει κάθε λόγο να βρεθεί εκεί, να δει, να μάθει, να γευτεί και να ζήσει.
Όπως και να χει, οι αρμόδιοι φορείς και η δημοτική αρχή του Δομοκού, δύνανται χωρίς τοπικιστικές παρωπίδες, να δουν πέρα από δέντρο, την «ευωδία των αγρίων ανθέων του δάσους», της ανάπτυξης της περιοχής του Δομοκού.
*Δημήτρης Β. Καρέλης
* Ο Δημήτρης Καρέλης έχει διατελέσει Αντιδήμαρχος και
Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου του τέως Δήμου Ξυνιάδος.